Veganistische brie heeft misschien niets met kaas te maken, maar het kan geen kwaad nieuwe voedseltrends te ontdekken
Persoonlijke column van programmamaker Yvonne Faber over dag 2 van de Boerenversneller.
„Was dit de rustige route?!”, „Dit veganistische ding heeft niets met kaas te maken” of „OV-fiets? Ik vond een treinkaartje al een gedoe - maar het is gelukt”. Al deze uitspraken heb ik gehoord tijdens de derde dag van de Boerenversneller 2021 in Amsterdam. Zo achter elkaar en uit hun verband gehaald, worden de deelnemers haast als wereldvreemd weggezet. En dan ook nog eens door een in Amsterdam wonende millennial - ik dus. Boeren snappen de stad niet en die stedeling snapt de boer niet: er is een kloof tussen stad en land.
Bovenstaande zwart-wit beeld is velen van ons bekend, ondanks dat stad en land eigenlijk onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden (zie Carolyn Steel). Zonder agrarisch ondernemers geen eten in de stad. Zonder de consument in de stad geen markt. Ook dit is natuurlijk een zwart-wit beeld, zeker in een land waar een groot deel van de productie wordt geëxporteerd. Laten we Carolyn voor het gemak even geloven dat stad en land niet zonder elkaar kunnen. Vanuit dat idee gingen we namelijk op pad tijdens de derde dag van de Boerenversneller.
Stedeling vraagt meer lokale producten
We spraken met stedelingen over de manier waarop zij invulling geven aan trends en ontwikkelingen in voedsel en landbouw. We spraken met Mara van der Kleij van de Gemeente Amsterdam over hoe de gemeente haar blik is gaan richten naar het ommeland in het kader van circulariteit en de gezonde stad. Mark Frederiks (Taskforce Korte Keten) sprak over de groeiende kansen en mogelijkheden in de korte keten, maar ook dat we daarin vooral samen moeten werken: op het land, in de stad, maar ook juist tussen stad en land. Marten Verdenius (More Than Milk Amsterdam en Het Grond Verbond) is met melkman en macht een eerlijke voedsel (lees: zuivel) keten aan het opzetten. Aan die stedeling ligt het volgens hem niet: de vraag voor lokale producten is er wel. Nu moet, aldus Mark, Marten en Mara, de rest nog wat slimmer en eerlijker worden georganiseerd (doen we even… toch?).
Korte keten als trend
Wat zij alledrie zien - en aan werken - is dat de kloof tussen stad en land kleiner wordt en dat er kansen liggen voor agrarisch ondernemers in de korte keten. Steeds meer stedelingen willen lokaal eten: of ze het nu in een voedselbox thuisbezorgd krijgen, naar de boerenmarkt moeten of dat ze het bestellen bij de sinds kort populaire 10-minuten-boodschappen bezorgservice. Deze trend van ‘lokaal eten’ wordt misschien wel aangewakkerd door sterrenchefs als Joris Bijdendijk van RIJKS die graag samenwerken met producenten en altijd op zoek zijn naar de hoogste kwaliteit (een kwaliteit die we trouwens mochten proeven tijdens de lunch in RIJKS terwijl we met Joris in gesprek gingen).
Op onze tussenstop op de Spiegelgracht in de minimalistisch ingerichte vegan cheese shop voelde de kloof tussen stad en land misschien wel weer heel groot aan. Na een korte introductie, kregen we veganistische brie te proeven. Over smaak valt niet te twisten, maar laten we zeggen dat het menu van Joris een stuk positiever werd beoordeeld. Lekker of niet - ze weten wel een winkel te draaien op A-locatie en bereiken een groeiende groep veganistische consumenten. Mee eens of niet - de markt voor veganistische en vegetarische producten groeit.
Weg kloof
We eindigden de dag bij Instock waar hard gewerkt wordt om voedselverspilling te verminderen. Hier werd de kloof weer wat kleiner, want verspilling vindt plaats in de hele keten. Instock wil samenwerken in het hoogwaardig verwerken van producten die anders weggegooid worden.
Kortom: de wereld om ons heen verandert, ongeacht of we het daarmee eens zijn. Dat betekent niet dat je als ondernemer met alle (stedelijke) voedseltrends moet meewaaien. Het betekent wel dat het geen kwaad kan eens te ontdekken wat die trends zijn. Misschien is er wel een trend of ontwikkeling die jou als ondernemer inspireert. En dan is er misschien wel een ondernemer in de stad die hier ook mee bezig is. Dan kun je samen slimmer gaan boeren: weg kloof.
Over Yvonne Faber
Yvonne Faber (31) is mede-initiatiefnemer van De Nieuwe Boerenfamilie.Van het begrijpen van de complexe transitietheorie, leren van ondernemers binnen en buiten de stad tot het concreet maken van dromen en ideeën: als programmamaker van de Boerenversneller neemt Yvonne boeren door het veranderende landschap.
Over deze column
In het Boerenversneller programma gaan boeren op zoek naar haalbare, logische en duurzame innovaties op het boerenbedrijf. Niet alleen, maar samen met De Nieuwe Boerenfamilie. De De Nieuwe Boerenfamilie is de boer met een groep betrokkenen daaromheen: de uitvinder, de architect, de ambtenaar, de marketeer, de chefkok, de bankier, de jurist, de ontwerper. Ook deelnemen in 2022? Geef hier je interesse aan!
Beeld: Marleen Annema
Tekst: Yvonne Faber